Αυστριακή Αυτοκρατορία
Αυστριακή Αυτοκρατορία
Kaiserthum Österreich
Σημαία
Αυτοκρατορικός Θυρεός
Η Αυστριακή Αυτοκρατορία το 1815.
Η Αυστριακή Αυτοκρατορία (γερμανικά: Kaiserthum Oesterreich) ήταν μια κρατική οντότητα των νεότερων χρόνων που σχηματίστηκε γύρω από ένα τμήμα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με επίκεντρο αυτό που είναι σήμερα η Αυστρία, και που επισήμως διήρκεσε από το 1804 έως το 1867. Την διαδέχθηκε η Αυτοκρατορία της Αυστροουγγαρίας, η οποία ανακηρύχθηκε μετά την στέψη του αυτοκράτορα της Αυστρίας και ως βασιλιά της Ουγγαρίας, στο πλαίσιο μιας διπλωματικής κίνησης η οποία αναβάθμισε το καθεστώς της Ουγγαρίας εντός της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, ως αποτέλεσμα του Αυστρο-ουγγρικού Συμβιβασμού του 1867. Η Αυστρο-Ουγγρική Αυτοκρατορία (1867-1918) διαλύθηκε από τους νικητές με τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και διαμελίστηκε σε ξεχωριστά νέα κράτη.
Ο όρος «Αυστριακή Αυτοκρατορία» χρησιμοποιείται επίσης (καταχρηστικά) για τις κτήσεις των Αψβούργων πριν από 1804, οι οποίες δεν είχαν επίσημο συλλογικό όνομα, αν και Αυστρία είναι το πιο συχνό.
Η Αυστριακή Αυτοκρατορία ιδρύθηκε από τον Αψβούργο μονάρχη Φραγκίσκο Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (ο οποίος έγινε ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Α΄ της Αυστρίας), ως ένα κράτος που περιελάμβανε τις κτήσεις των Αψβούργων εντός και εκτός της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Αυτή ήταν μια αντίδραση στην ίδρυση από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας το 1804.
Η Αυστρία και μερικές ηγεμονίες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έλαβαν μέρος εναντίον του Ναπολέοντα και των Γερμανών συμμάχων του κατά τον Τρίτο Συνασπισμό που οδήγησε στην αποφασιστική της ήττα του Αούστερλιτς στις 2 Δεκεμβρίου του 1805. Στις 4 του ίδιου μήνα, έγινε κατάπαυση πυρός και διεξήχθησαν ειρηνευτικές συνομιλίες.
Ο Φραγκίσκος Β΄ συμφώνησε στην ταπεινωτική Συνθήκη του Πρεσβούργου (Δεκέμβριος 1805), πράγμα το οποίο πρακτικά σήμαινε την διάλυση της μακρόβιας Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με αναγνώριση της γαλλικής επιρροής στα απωλεσθέντα γερμανικά εδάφη, σε ένα πρόδρομο κράτος αυτού που έγινε η σύγχρονη Γερμανία, καθώς και άλλα μέτρα που εξασθένιζαν την Αυστρία και τους Αψβούργους με άλλους τρόπους. Οι κτήσεις των Αψβούργων στα εκτός Αυστρίας εδάφη της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας πέρασαν σε Γερμανούς συμμάχους του Ναπολέοντα, στον βασιλιάς της Βαυαρίας, στον βασιλιά της Βυρττεμβέργης και στον εκλέκτορα της Βάδης. Οι Αυστριακές διεκδικήσεις σε αυτά τα Γερμανικά κράτη εγκαταλείφθηκαν χωρίς εξαίρεση.
Μια συνέπεια αυτού ήταν ότι οκτώ μήνες μετά, στις 6 Αυγούστου 1806, ο Φραγκίσκος Β΄ διέλυσε την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, εξαιτίας της δημιουργίας της Συνομοσπονδίας του Ρήνου από τη Γαλλία, καθώς φοβόταν το ενδεχόμενο να τον διαδεχθεί ο Ναπολέων. Αυτή η πράξη δεν αναγνωρίσθηκε από τον Γεώργιο Γ' του Ηνωμένου Βασιλείου ο οποίος ήταν συγχρόνως εκλέκτορας του Ανόβερου και είχε ήδη χάσει τα Γερμανικά εδάφη του γύρω από το Ανόβερο προς όφελος του Ναπολέοντα. Οι αγγλικές διεκδικήσεις διευθετήθηκαν με την δημιουργία του Βασιλείου του Ανόβερου, ο θρόνος του οποίου κατείχετο από τους Βρετανούς διαδόχους του Γεωργίου έως την άνοδο της βασίλισσας Βικτωρίας, οπότε, λόγω της ισχύος στο Ανόβερο του Σαλικού Νόμου, πέρασε στον πέμπτο γιο του Γεωργίου Γ΄ της Αγγλίας.
Αν και το αξίωμα του Άγιου Ρωμαίου Αυτοκράτορα ήταν αιρετό, ο Οίκος των Αψβούργων έφερε τον τίτλο από το 1440 (με μια σύντομη διακοπή) και η Αυστρία ήταν ο πυρήνας των εδαφών τους.
Αφότου η Αυστρία ηττήθηκε στον Αυστροπρωσσικό Πόλεμο του 1866, και άφησε την Γερμανική Συνομοσπονδία, η Αυστριακή Αυτοκρατορία μεταβλήθηκε στην Αυστρουγγρική Αυτοκρατορία με τον Αυστροουγγρικό Συμβιβασμό του 1867, που έδινε στην Ουγγαρία ισότιμη θέση στη νέα κρατική οντότητα.
Δημιουργία
Οι αλλαγές που διαμόρφωσαν την φύση της Αυστριακής Αυτοκρατορίας έλαβαν χώρα κατά την διάρκεια διασκέψεων στο Ράσταττ (1797–1799) και στο Ρέγκενσμπουργκ (1801–1803). Στις 24 Μαρτίου 1803, διακηρύχθηκε η Reichsdeputationshauptschluss (Διακανονισμός), η οποία μείωσε δραματικά τον αριθμό των εκκλησιαστικών κρατών της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από 81 σε μόνο 3 και των αυτοκρατορικών πόλεων από 51 σε 6. Αυτό το μέτρο απέβλεπε στην αντικατάσταση του παλιού συντάγματος της Αυτοκρατορίας, αλλά η ουσιαστική συνέπεια της Reichsdeputationshauptschluss ήταν το τέλος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Μελετώντας αυτήν την σημαντική αλλαγή, ο Φραγκίσκος Β΄ δημιούργησε τον τίτλο του Αυτοκράτορα της Αυστρίας, για τον ίδιο και τους διαδόχους του, εγκαταλείποντας τίτλο του Άγιου Ρωμαίου Αυτοκράτορα το 1806.
Η πτώση και διάλυση της Αυτοκρατορίας επιταχύνθηκε από την Γαλλική παρέμβαση στην Αυτοκρατορία τον Σεπτέμβριο του 1805. Στις 20 Οκτωβρίου 1805, ένας Αυστριακός στρατός υπό τον στρατηγό Καρλ Μακ φον Λάιμπεριχ ηττήθκε από Γαλλικούς στρατούς κοντά στην πόλη της Ουλμ. Η Γαλλική νίκη κατέληξε στην αιχμαλωσία 20.000 Αυστριακών στρατιωτών και πολλών κανονιών. Ο στρατός του Ναπολέοντα είχε άλλη μία νίκη στην Μάχη του Άουστερλιτς στις 2 Δεκεμβρίου 1805. Υπό το φως αυτών των γεγονότων, ο Φραγκίσκος αναγκάσθηκε να διαπραγματευθεί με τους Γάλλους από τις 4 έως τις 6 Δεκεμβρίου 1805. Αυτές οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν με ανακωχή στις 6 Δεκεμβρίου 1805.
Οι Γαλλικές νίκες ενθάρρυναν τους ηγεμόνες συγκεκριμένων αυτοκρατορικών εδαφών να διεκδικήσουν και την τυπική ανεξαρτησία τους από την Αυτοκρατορία. Στις 10 Δεκεμβρίου 1805, ο πρίγκιπας-εκλέκτορας δούκας της Βαυαρίας ανακήρυξε τον εαυτό του βασιλιά, και τον μιμήθηκε ο δούκας της Βυρττεμβέργης (Württemberg) στις 11 Δεκεμβρίου. Στις 12 Δεκεμβρίου, ο Μαργράβος της Βάδης πήρε τον τίτλο του μεγάλου δούκα. Επιπλέον, κάθε μία από αυτές τις χώρες υπέγραψαν ένα σύμφωνο με την Γαλλία και έγιναν σύμμαχοι της Γαλλίας. Η Συνθήκη του Πρεσβούργου (σήμερα Μπρατισλάβα) μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας, στις 26 Δεκεμβρίου, διεύρυνε το έδαφος των Γερμανών συμμάχων του Ναπολέοντα με έξοδα της ηττημένης Αυστρίας.
Στις 12 Ιουλίου 1806, ιδρύθηκε η Συνομοσπονδία του Ρήνου περιλαμβάνοντας 16 ηγεμόνες και χώρες. Αυτή η συνομοσπονδία, υπό Γαλλική επιρροή, έθεσε τέλος στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Στις 6 Αυγούστου 1806, ακόμη και ο Φραγκίσκος αναγνώρισε την νέα τάξη πραγμάτων και διακήρυξε την διάλυση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Όταν, στις 11 Αυγούστου 1804, ο Φραγκίσκος Β΄ απέκτησε τον τίτλο του πρώτου Αυτοκράτορα της Αυστρίας, η αυτοκρατορία του εκτεινόταν από την σημερινή Ιταλία έως την σημερινή Πολωνία και τα Βαλκάνια. Η πολυεθνική σύνθεση της αυτοκρατορίας σκιαγραφείται από τον πληθυσμό της συμπεριλαμβανομένων των Γερμανών, των Τσέχων, των Πολωνών, των Ρουμάνων, των Ούγγρων, Ιταλών, Ουκρανών, Κροατών, Σλοβάκων, Σέρβων, Σλοβένων και πολλών μικρότερων εθνοτήτων. Ο αρχηγός του κράτους ήταν αυτοκράτορας της Αυστρίας και Βασιλιάς της Ουγγαρίας καθώς και της Βοημίας, της Κροατίας, της Σλαβονίας, Δαλματίας, έχοντας υπό τις διαταγές του έναν πολυεθνικό στρατό με την ονομασία Kaiserlich-Königliche Armee (Αυτοκρατορικός-Βασιλικός Στρατός). Η αυτοκρατορία είχε συγκεντρωτική δομή, αν και παραχωρήθηκε ως ένα βαθμό αυτονομία στην Ουγγαρία, η οποία είχε τη δική της Δίαιτα.
Συστατικές χώρες
- Βασίλειο της Βοημίας (Königreich Böhmen)
- Βασίλειο της Ουγγαρίας (Königreich Ungarn)
- Βασίλειο της Ιλλυρίας (Königreich Illyrien)
- Βασίλειο της Δαλματίας (Königreich Dalmatien)
- Βασίλειο της Κροατίας (Königreich Kroatien)
- Βασίλειο της Σλαβονίας (Königreich Slowenien)
- Βασίλειο της Γαλικίας και της Λοδομερίας (Königreich Galizien und Lodomerien)
- Βασίλειο της Λομβαρδίας και της Βενετίας (Lombardo-Venezianisches Königreich)
- Αρχιδουκάτο της Αυστρίας (Erzherzogtum Österreich)
- Δουκάτο της Καρινθίας (Herzogtum Kärnten)
- Δουκάτο της Καρνιόλα (Herzogtum Krain)
- Δουκάτο του Σάλτσμπουργκ (Herzogtum Salzburg)
- Δουκάτο της Σιλεσίας (Herzogtum Schlesien)
- Δουκάτο της Στυρίας (Herzogtum Steiermark)
- Δουκάτο της Μπουκοβίνα (Herzogtum Bukowina)
- Μεγάλο Πριγκιπάτο της Τρανσυλβανίας (Großfürstentum Siebenbürgen)
- Μαργραβιάτο της Μοραβίας (Markgrafschaft Mähren)
- Πριγκιπική κομητεία του Τιρόλο (Gefürstete Grafschaft Tirol)
- Κομητεία της Γκορίτζια και της Γκραντίσκα (Grafschaft Görz und Gradisca)
- Φόραρλμπεργκ
- Μαργραβιάτο της Ίστρια (Markgrafschaft Istrien)
- Αυτοκρατορική ελεύθερη πόλη της Τεργέστης
- Βοεβοδάτο Σερβίας και Βανάτο Τέμεσβαρ (Die serbische Wojwodschaft und das temeser Banat)
- Βανάτο Τέμεσβαρ (Temeser Banat)
- Αρχιδουκάτο της Αυστρίας άνω του ποταμού Εννς (Erzherzogtum Österreich ob der Enns)
- Αρχιδουκάτο της Αυστρίας κάτω του ποταμού Εννς (Erzherzogtum Österreich unter der Enns)
- Στρατιωτικά σύνορα Κροατίας (Kroatische Militärgrenze)
- Στρατιωτικά σύνορα Σλαβονίας (Slawonische Militärgrenze)
- Στρατιωτικά σύνορα Βανάτου (Banater Militärgrenze)
- Στρατιωτικά σύνορα Τρανσυλβανίας (Siebenbürger Militärgrenze)
Ανάπτυξη της Μοναρχίας των Αψβούργων